NƯỚC HỦY DIỆT VÀ NƯỚC TÁI SINH
Hằng năm, chúng ta chứng kiến sự hủy diệt kinh hoàng của những dòng nước lũ. Tại một số địa phương ở miền Trung, mỗi năm lũ quét đi biết bao nhà cửa, hoa màu và cả mạng sống, khiến cuộc sống của người dân vốn đã nghèo lại thêm kiệt quệ.
Tuy có sức hủy diệt kinh hoàng, nước lại rất cần thiết đối với đời sống của chúng ta, đến nỗi nước được đồng hóa với sự sống. Các chuyên viên nghiên cứu đã đưa ra những cảnh báo, khoảng vài chục năm nữa, nạn thiếu nước sẽ trở nên rất nghiêm trọng. Hiện tượng biến đối khí hậu sẽ làm giảm lượng mưa hằng năm, gây hạn hán khô cằn ảnh hưởng đến đời sống con người cũng như động vật, cỏ cây.
Nước vừa có sức hủy diệt, vừa có khả năng tái sinh
Hôm nay, Phụng vụ cử hành lễ Chúa Giêsu chịu phép Rửa, với mục đích vừa nhắc nhớ sự kiện Chúa Giêsu lãnh phép rửa bởi tay ông Gioan Tẩy giả, vừa khẳng định, với việc dìm mình xuống dòng nước sông Jordan, Chúa Giêsu đã thiết lập Bí tích Thanh tẩy (hay Bí tích Rửa tội), là nguồn mạch sự sống mới nơi người Kitô hữu chúng ta.
Đức Giêsu là Thiên Chúa chí thánh. Người hoàn toàn thánh thiện vô tội, không cần phải thanh tẩy. Tuy vậy, qua việc lãnh nhận nghi thức Thanh tẩy, Chúa khiêm nhường hòa mình vào dòng người đang nhận mình là tội nhân để sám hối. Quả vậy, Chúa trở nên giống chúng ta mọi đàng, ngoại trừ tội lỗi (x. Dt 4,16). Thánh Phaolô đã nói: “Đức Giêsu Kitô, vốn dĩ là Thiên Chúa mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân sống như người trần thế” (Pl 2,6-7).
Phép Thanh tẩy mà ông Gioan cử hành tại sông Jordan chỉ là nghi thức sám hối. Từ nghi thức này, Chúa Giêsu đã thiết lập Bí tích Thánh tẩy. Dòng nước Thánh tẩy vừa mang tính sám hối (hủy diệt tội lỗi), vừa mang giá trị tái sinh (sinh ra trong đức tin). Nhờ dòng nước Thanh tẩy, con người cũ của chúng ta chấp nhận chết đi, nhường chỗ cho con người mới, được sinh ra trong ân sủng. Tái sinh là một điều kiện cần thiết để trở thành con cái Chúa. Trong cuộc đàm đạo với ông Nicôđêmô, Chúa Giêsu đã khẳng định điều đó: “Không ai có thể vào Nước Thiên Chúa, nếu không sinh ra bởi nước và Thần Khí” (Ga 4,5).
Đồng thời với dòng nước thanh tẩy, Chúa Thánh Thần can thiệp để làm cho người thụ tẩy trở nên tạo vật mới, đoạn tuyệt với tội lỗi, sang một trang sử mới. Nhờ được thanh tẩy nhân danh Chúa Ba Ngôi, người tín hữu trở nên đền thờ cho Chúa ngự, để rồi, bất kỳ hoàn cảnh nào, họ được Chúa yêu thương bao bọc chở che. Ơn của Phép Rửa chính là sự canh tân đổi mới tâm hồn do Chúa Thánh Thần thực hiện, nhờ công nghiệp Đức Kitô (Bài đọc II).
Trình thuật Chúa Giêsu chịu phép Rửa được Thánh Luca thuật lại, mang hình thức của một cuộc phong vương trong thời vua chúa ngày xưa, rất uy nghi và long trọng. Hơn cả một cuộc phong vương, vì đây còn là một cuộc hiển linh hay “thần hiện.” Chúa Cha được diễn tả qua lời nói, Chúa Thánh Thần được diễn tả qua hình chim bồ câu. Từ thuở ban đầu, Thiên Chúa dùng Lời của Ngài mà sáng tạo muôn loài. Trước khi sáng tạo, có Thần Khí Chúa bay lượn trên mặt nước thinh không. Hôm nay, nơi Chúa Giêsu, Thiên Chúa thực hiện một cuộc sáng tạo mới, cũng bằng Lời của Ngài, nhưng đó chính là Đức Giêsu, Ngôi Lời nhập thể. Chúa Cha đã giới thiệu Con của Ngài với toàn nhân loại: “Con là Con yêu dấu của Ta, Con đẹp lòng Ta.” Chúa Giêsu là mẫu mực hoàn hảo cho mọi người. Nhờ Bí tích Thanh Tẩy, chúng ta được trở nên giống như Chúa Giêsu, nên đồng hình đồng dạng với Người và cùng Người hưởng gia nghiệp đời đời Chúa Cha đã hứa ban cho người công chính. Bài ca của Ngôn sứ Isaia thấm đượm niềm vui vì vinh quang Chúa tỏ hiện oai hùng. Đó chính là ngày giải phóng đối với dân lưu đày và ngày yên ủi đối với người cùng khổ. Những ai cậy trông nơi Ngài sẽ được Ngài dẫn dắt (Bài đọc I).
Phép Rửa trao cho chúng ta vinh dự lớn lao, làm cho ta trở thành nghĩa tử của Thiên Chúa, đồng thừa tự với Đức Giêsu. Phép Rửa cũng trao cho chúng ta những trách nhiệm, qua ba chức năng: Ngôn sứ, Tư tế và Quản trị. Nếu hiểu và chuyên tâm thực thi ba chức năng này, chúng ta sẽ góp phần tích cực trong việc xây dựng Giáo Hội và nhiệt thành làm chứng nhân cho Chúa trong cuộc sống hôm nay.
ĐTGM. Giuse Vũ Văn Thiên
