Khôn Khéo
(22.09.2019 – Chúa Nhật XXV Thường Niên năm C)
Lời Chúa: Am 8, 4-7; 1Tm 2,1-8; Lc 16, 1-13
Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca
1 Đức Giê-su còn nói với các môn đệ rằng: “Một nhà phú hộ kia có một người quản gia. Người ta tố cáo với ông là anh này đã phung phí của cải nhà ông.2 Ông mới gọi anh ta đến mà bảo: “Tôi nghe người ta nói gì về anh đó? Công việc quản lý của anh, anh tính sổ đi, vì từ nay anh không được làm quản gia nữa!3 Người quản gia liền nghĩ bụng: “Mình sẽ làm gì đây? Vì ông chủ đã cất chức quản gia của mình rồi. Cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi.4 Mình biết phải làm gì rồi, để sau khi mất chức quản gia, sẽ có người đón rước mình về nhà họ!
5 “Anh ta liền cho gọi từng con nợ của chủ đến, và hỏi người thứ nhất: “Bác nợ chủ tôi bao nhiêu vậy?6 Người ấy đáp: “Một trăm thùng dầu ô-liu. Anh ta bảo: “Bác cầm lấy biên lai của bác đây, ngồi xuống mau, viết năm chục thôi.7 Rồi anh ta hỏi người khác: “Còn bác, bác nợ bao nhiêu vậy? Người ấy đáp: “Một ngàn giạ lúa. Anh ta bảo: “Bác cầm lấy biên lai của bác đây, viết lại tám trăm thôi.
8 “Và ông chủ khen tên quản gia bất lương đó đã hành động khôn khéo. Quả thế, con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại.
9 “Phần Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: hãy dùng Tiền Của bất chính mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết tiền hết bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu.10 Ai trung tín trong việc rất nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai bất lương trong việc rất nhỏ, thì cũng bất lương trong việc lớn.11 Vậy nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng Tiền Của bất chính, thì ai sẽ tín nhiệm mà giao phó của cải chân thật cho anh em?12 Và nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng của cải của người khác, thì ai sẽ ban cho anh em của cải dành riêng cho anh em?
13 “Không gia nhân nào có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia , hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi Tiền Của được.”
Khôn Khéo
Thường tình ở đời ai cũng biết lo cho mình. Người lo tích trữ tiền bạc, làm sao có bát ăn bát để phòng lúc nắng mưa, lo cho tương lai con cái. Người lo giữ gìn sức khỏe sắc đẹp, cần nghỉ ngơi dưỡng sức. Người ta mua bảo hiểm y tế để chữa bệnh, bảo hiểm thân thể phòng chuyện rủi ro, người có khả năng hơn còn lo mua bảo hiểm nhân thọ nữa…
Người quản gia trong Tin Mừng hôm nay, sau khi bị tố cáo hạch tội, ông biết mình sắp lâm vào tình trạng bế tắc vì bị thất nghiệp. Trong khốn khó lại ló cái khôn, “Mình biết phải làm gì rồi, để sau khi mất chức quản gia, sẽ có người đón rước mình về nhà họ!” Và ông bắt đầu xoay sở, tính chuyện làm lại biên lai, bớt tiền lời, mua lấy anh em bạn bè để có người đón rước mình sau này. Ông được chủ khen là biết hành động khôn khéo.
“Quả thế, con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng …”. Người quản gia được khen vì tính khôn khéo trong việc xử trí, chứ không khen tính bất lương của hành động. Người đời quá khôn khéo tính toán, lo lắng cho mình. Nhưng nào mấy ai chịu đầu tư thời giờ sức lực, khả năng cho đời sống siêu nhiên, cho đời tâm linh của mình? Ngày ngày cứ bới đất lật cỏ, miệt mài làm ăn kể cả Chúa nhật, chấp nhận mọi gian lao để kiếm thật nhiều tiền, lo cho con cháu, bây giờ và cả tương lai. Người ta còn dành rất nhiều thời giờ vào chuyện thế trần: tiệc tùng, du lịch, vui chơi, giải trí…
Các Kitô hữu, những “con cái ánh sáng” nên rút ra bài học, kinh nghiệm từ “con cái đời này”, để lo cho đời sống siêu nhiên, sẽ được trở nên “sáng” nhờ nghe và sống Lời Chúa. “Lời Ngài là sức sống của con, Lời Ngài là ánh sáng đời con”. Mặc dù tôi đang sống trong những nhu cầu thể xác và vẫn dùng mọi phương tiện thế trần, nhưng vẫn cố gắng hy sinh để vượt lên với đời tâm linh. “Người đời hăng hái thế nào trong việc đời : ước mơ danh vọng, cố gắng làm giầu, mải mê tìm lạc thú. Nam, nữ, giầu, nghèo, già, trung niên, thanh niên, cả trẻ con: tất cả đều như nhau. Nếu bạn và tôi hăng hái như họ trong việc linh hồn, chúng ta sẽ có đức tin tươi mát và năng động : lúc ấy không cản trở nào không thể thắng vượt trong việc tông đồ.” (Escriva, The Way, 317)
Đức Giêsu lại dạy rằng: “Phần Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: hãy dùng Tiền Của bất chính mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết tiền hết bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu”. Xem ra cách dùng tiền của này ngược với lối sống thực thụ, để thăng tiến chính bản thân và những người thuộc về mình. Tiền của quan trọng, cần thiết là thế, mà Người bảo hãy dùng để đổi lấy bạn bè anh em, để sinh ích thiêng liêng, thành ra nhiều người bị giằng co giữa nhu cầu tiền của cho cuộc sống này, với đời sống đạo, với Chúa và theo Chúa. Dùng tiền của để “tạo lấy bạn bè” là một cách đúng đắn, thánh Phaolô đã khen tín hữu thành Philipphê biết xử dụng tiền của để chia sẻ tình thương với ngài và sinh ích cho việc truyền giáo: “ngay khi tôi còn ở Texalônica, đôi lần anh em đã gửi cho tôi những gì tôi cần dùng… Tôi rất đầy đủ, kể từ khi nhận được những gì anh em gửi đến tôi qua tay anh Êpaprôđitô. Quà anh em tặng cho tôi đó, chẳng khác nào hương thơm, lễ vật đẹp lòng Thiên Chúa và được Người chấp nhận.”
Đức Giêsu cảnh cáo thái độ làm tôi hai chủ, coi Thiên Chúa ngang hàng với những nhu cầu vật chất: “Không gia nhân nào có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi Tiền Của được”. Không thể vừa yêu mến Chúa hết lòng mà lại vừa tôn thờ tiền bạc như một quyền lực, gắn bó, liền khúc ruột với nó. Phải chăng những người có nhiều tiền của vật chất là người không mến Chúa? Người chọn sống với Chúa, theo Chúa là phải từ bỏ hết của cải, nhu cầu vật chất, thành trắng tay, sống khổ sở dặt dẹo qua ngày? Một người vừa chăm chỉ làm việc kiếm tiền nuôi con ăn học, không tiêu xài hoang phí, nhưng biết dùng tiền để sinh ích cho mình và cho người khác là người biết dùng tiền của đúng đắn. Nếu người ấy vẫn sống đức tin sống động, gắn bó với Chúa từng ngày giờ, cả trong mọi công việc của mình, thì vẫn là người “làm tôi Thiên Chúa” đấy thôi. Người ta càng sống với Chúa càng chăm chỉ làm việc ra tiền và biết sử dụng vào những mục đích đẹp ý Chúa.
Chúa ơi! chỉ có Chúa là cùng đích của đời chúng con! Trong khi mưu cầu cho cuộc sống, chúng con vẫn tìm kiếm và xây dựng giá trị Nước Trời, biết ra khỏi chính mình để gặp Chúa qua những chia sẻ, cảm thông với anh em cần đến tấm lòng và bàn tay rộng mở chúng con. Chỉ khi nào con nhận ra mọi sự là hư vô, là tương đối, là tạm bợ… Và lòng con vẫn trống rỗng, thiêu thiếu cái gì đó, thì lúc đó con mới tha thiết kiếm tìm chuyện vĩnh cửu, Tình Yêu chân thật và Hạnh Phúc sung mãn trong Chúa, là hạnh phúc tuyệt đỉnh của tâm hồn. Chỉ có một mình Thiên Chúa mới làm cho con người sung mãn mà thôi. Và như thế, con sẽ trở nên khôn khéo, hơn hẳn những… “con cái đời này”.
Én Nhỏ
