Gia Đình Niềm Vui Tình Yêu, LỄ THÁNH GIA Đức cha Tôma Nguyễn Văn Trâm, Giám Quản Tông Tòa Giáo Phận Phan Thiết viết trong “Thư Định Hướng Mục Vụ Năm 2018” như sau:
Năm 2017, Giáo phận Phan Thiết chúng ta đã hưởng ứng cách nồng nhiệt định hướng mục vụ của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam với chủ đề “Chuẩn bị cho các bạn trẻ bước vào đời sống hôn nhân” bằng việc quan tâm tổ chức các lớp Giáo lý Hôn nhân tại các giáo xứ cách hiệu quả hơn, giúp các bạn trẻ khám phá vẻ đẹp, sự cao quý và tầm quan trọng của Hôn nhân Kitô giáo; các linh mục cũng đã tham dự các cuộc thường huấn về chủ đề trên vào mỗi dịp tĩnh tâm tháng tại Tòa Giám mục.
Bước vào chương trình mục vụ năm 2018 với chủ đề: “Đồng hành với các gia đình trẻ”, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, trong Thư Mục vụ gởi Cộng Đồng Dân Chúa nhân dịp họp Hội nghị kỳ II/2017, mong muốn chúng ta tiếp tục quan tâm đến việc mục vụ gia đình. Vì thế, Giáo phận Phan Thiết chúng ta tích cực hưởng ứng và nhiệt tâm triển khai chủ đề mục vụ trên qua hai sinh hoạt chính, đó là Học và Hành với các chương trình cụ thể sau đây:
I. Việc Học Hỏi
Các gia đình trẻ sẽ được hướng dẫn để càng đào sâu tầm quan trọng, ý nghĩa và bản chất của bí tích Hôn phối, đời sống chung vợ chồng, sự trung thành và chung thủy trong tình yêu đến trọn đời. Chúng ta sẽ triển khai chủ đề nầy với ba gợi ý của Thư Mục vụ:
1. Hôn nhân là một hành trình dài, trong đó mọi người phải gạt đi những ảo tưởng để đón nhận bạn đời của mình như họ là và cùng nhau hoàn thiện hơn đời sống gia đình.
2. Hành trình nầy đòi hỏi sự kiên nhẫn, hiểu biết, hy sinh và quảng đại.
3. Hành trình đó giúp đôi bạn đào sâu và làm phong phú hơn quyết định của họ khi bước vào đời sống hôn nhân.
II. Việc Thực Hành
Thư Mục vụ 2018 xác quyết rằng các linh mục và các cộng đoàn giáo xứ đóng vai trò quan trọng trong việc đồng hành với các gia đình trẻ. Chúng tôi đề nghị những gia đình trẻ là những đôi bạn đã kết hôn từ 5 năm đến 7 hay 10 năm tùy hoàn cảnh của từng giáo xứ với sự thẩm định của cha xứ. Trong Năm mục vụ “Đồng hành với các gia đình trẻ” nầy, Tòa Giám mục đề nghị tổ chức các sinh hoạt sau đây:
1. Cấp giáo phận:
a. Ngày 01.01.2018, lễ trọng kính Đức Maria Mẹ Thiên Chúa, Bổn mạng Giáo phận, sẽ là ngày khai mạc Năm Mục vụ “Đồng hành với các gia đình trẻ” tại nhà thờ Chánh tòa Phan Thiết.
b. Ngày 13.12.2018 sẽ là ngày Bế mạc Năm Mục vụ nầy tại Trung tâm Thánh Mẫu Tà Pao.
2. Cấp giáo hạt, giáo xứ hay liên xứ do cha quản hạt và các cha xứ ấn định gồm các sinh hoạt sau đây:
a. Kết hợp với Ban Mục Vụ Gia đình của Giáo phận, tổ chức ngày tĩnh tâm, tĩnh huấn, gặp gỡ, hội thảo, tọa đàm chuyên đề dành cho các gia đình trẻ trong giáo hạt, giáo xứ hay liên xứ, ít là 01 lần trong năm.
b. Tổ chức Thánh lễ mừng kỷ niệm ngày thành hôn của các đôi bạn trẻ tại mỗi giáo xứ, đặc biệt trong ngày lễ Thánh Gia. Ngoài ra, có thể liên kết thành nhóm nhỏ các gia đình trẻ để thuận lợi trong việc đồng hành với các sinh hoạt đặc thù.
c. Cha xứ và Hội đồng Mục vụ, các giới, các hội đoàn, tích cực cổ võ và tham dự việc đọc kinh liên gia tại các gia đình trẻ, khuyến khích việc siêng năng tham dự Thánh lễ và lãnh nhận bí tích Hòa Giải, đặc biệt thường xuyên thăm viếng các gia đình trẻ.
***
Học và hành về hôn nhân gia đình để cùng nhau: “Xây dựng gia đình mình thành ngôi nhà thờ phượng Chúa, trường dạy đức tin, và mái ấm tình thương” (x.Thư Mục Vụ Năm Đức Tin HĐGMVN).
1. Gia đình “ngôi nhà thờ phượng Chúa”
Công Đồng Vaticanô II đã ví “gia đình như một Hội Thánh nhỏ” (Hiến chế Ánh sáng muôn dân, số 11).Thánh Gioan Phaolô II định nghĩa: “Gia đình là Hội Thánh tại gia” (Tông huấn đời sống gia đình, số 11).
Gia đình là Hội Thánh tại gia, bởi lẽ: Chúa Giêsu đã sinh ra và lớn lên trong gia đình Nazareth,có Thánh Giuse và Đức Mẹ;Thánh gia là mẫu mực cho mọi gia đình; Gia đình Công giáo là trường học đức tin đầu tiên, là môi trường sống các bí tích và thực hành các nhân đức Kitô giáo; Cha mẹ là những nhà giáo dục đầu tiên và chính yếu của con cái; Gia đình là cộng đoàn thờ phượng Thiên Chúa. Qua đời sống cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, gia đình toả sáng sự bình an, trổ sinh nhiều hoa trái thánh thiện. Để trở thành Hội Thánh tại gia, mỗi thành viên phải ý thức về căn tính cao cả và chức năng quan trọng của mình. Mỗi ngày thể hiện rõ nét hơn những tính chất căn bản của Hội Thánh tại gia như hiệp thông, liên đới, yêu thương, thuận hoà, tôn ti trật tự, kinh nguyện sáng tối, sống phục vụ và làm chứng nhân Tin Mừng.
2. Gia đình “trường dạy đức tin”
Tin Mừng Lễ Thánh Gia kể chuyện: gia đình Thánh Giuse, Mẹ Maria và Chúa Giêsu đi hành hương lên Giêrusalem. Hai ông bà là người sùng đạo, tuân giữ lề luật cách trung tín. Theo luật quy định, người Do thái phải hành hương về Đền Thánh “mỗi năm ba lần mọi người nam phải trình diện trước Đấng Toàn Năng là Đức Chúa”. Chúa Giêsu lên 12 tuổi, cùng cha mẹ và đoàn hành hương tiến về Đền Thờ theo tập tục ngày lễ. Đối với người Do thái, 12 tuổi là tuổi trưởng thành. Chúa Giêsu bộc lộ sự khôn ngoan trước các bậc thông thái. Sau khi dự lễ vượt qua, Người ở lại Đền Thờ tranh luận với các tiến sĩ luật “mọi kẻ nghe Ngài đều sửng sốt về trí thông minh và các lời Ngài đối đáp”. Sau đó cả gia đình trở về Nazareth “Chúa Giêsu hằng vâng phục hai ông bà”. Con Thiên Chúa làm người và thuộc về một gia đình, một mái ấm có cha có mẹ. Con Thiên Chúa đã lớn lên trong bầu khí gia đình. Mái nhà là trường học đầu tiên. Cha mẹ là thầy cô căn bản. Đức Giêsu lớn dần về mọi mặt trong Thánh Gia đạo hạnh. 30 năm sống dưới mái nhà Nazareth, Đức
Giêsu đã thành một người chín chắn và trưởng thành, sẵn sàng lãnh nhận sứ vụ Chúa Cha trao phó. Đức Giêsu đã học nơi Thánh Giuse tinh thần lao động miệt mài, tâm tình tín thác và luôn thi hành thánh ý Thiên Chúa, lòng nhiệt thành chu toàn trách nhiệm đối với gia đình. Đức Giêsu học nơi Đức Mẹ nét đẹp hiền lành đơn sơ tế nhị, tận tụy phục vụ, tin tưởng phó thác, cầu nguyện thâm trầm.Nếp sống đạo đức của cha mẹ đã ảnh hưởng sâu xa đến cuộc đời Đức Giêsu. Người thừa hưởng nơi cha mẹ lòng yêu mến lề luật, gắn bó với Đền Thờ, thói quen siêng năng nghe và đọc Lời Chúa. Người học nơi cha mẹ tâm tình vâng phục thánh ý Chúa, thái độ hiền lành khiêm nhường, tinh thần phục vụ quên mình, chuyên chăm làm việc, ân cần âu yếm đối với con cái. Gia sản quý báu từ Thánh Gia bàng bạc trong những lời Người giảng dạy, trong đời sống của Người.
Gia đình là nơi trẻ em và thanh thiếu niên hấp thụ nền giáo lý chân chính từ cha mẹ.Công đồng Vaticanô II mong muốn các bậc cha mẹ là những người đầu tiên “dùng gương lành và lời nói truyền dạy đức tin cho con cái”. (Hiến chế tín lý về Giáo hội, số 11).Gia đình chu toàn được sứ mệnh cao cả này nhờ yêu thương,cùng nhau học hỏi và cầu nguyện để hạt giống đức tin được triển nở (Sắc lệnh tông đồ giáo dân, số 11). Cha mẹ chăm lo giáo dục nhân bản và giáo dục tâm linh cho con cái.Với con cái, cha mẹ là những sứ giả đầu tiên của Chúa (GLTC # 2225). Hạt giống đức tin nơi trẻ em được gieo và chăm sóc trong môi trường gia đình sẽ phát triển thành cây đức tin.Gia đình là vườn ươm, là thửa đất tốt. Dạy giáo lý như cung cấp chất dinh dưỡng. Tuỳ theo mức độ hấp thụ, tuỳ theo thời điểm, cây đức tin nơi đứa trẻ sẽ phát triển và đơm bông kết trái. Dạy giáo lý tại gia đình, cha mẹ góp phần với Hội Thánh trong sứ vụ đào tạo đức tin cho con cái.
3. Gia đình “mái ấm tình thương”.
Gia đình là cộng đoàn hiệp thông và liên đới chặt chẽ giữa các thành viên với nhau, bình đẳng về phẩm giá, về ơn gọi trước mặt Chúa và trước mặt nhau. Nhờ đó gia đình trở nên mái ấm với cuộc sống an hoà, yêu thương đầm ấm, chia sẽ, giúp đỡ, hy sinh quên mình vì hạnh phúc của nhau.Hãy gìn giữ mái ấm gia đình. Hãy đặt ưu tiên cho hạnh phúc gia đình.
Ngày nay, trong xã hội tiêu thụ, vì bận rộn với công việc kiếm tiền, một số cha mẹ không gần gũi, không dành thời giờ cho con cái. Vì thế, chúng cảm thấy bị bỏ rơi, thiếu tình thương. Theo mức độ, con cái sẽ lâm bệnh chán nãn, buồn phiền, không thích học nữa, lỳ lợm, xấc láo, ích kỷ, vô cảm, đua đòi thiếu suy nghĩ.Một số phụ huynh chỉ mong con mình học giỏi, thành đạt, kiếm được nhiều tiền. Họ ít quan tâm đến đời sống đạo đức của con, không lo giáo dục đức tin cho con. Có cha mẹ quan niệm, lo cho con được Xưng Tội, Rước Lễ, Thêm Sức là đủ rồi; vì thế có những em sau khi Thêm Sức là bỏ nhà thờ. Sự đa dạng của vi tính và internet quá hấp dẫn lôi kéo con cái chúng ta ra khỏi thực tế và lao vào thế giới ảo, lối sống ảo. Lối sống hiện đại cũng dễ đánh mất bầu khí mái ấm. Mỗi người có một phòng riêng, một thế giới riêng nên mọi người ít quan tâm đến nhau, ít giúp đỡ nhau. “Một gia đình mà hiếm khi mọi người ngồi ăn chung với nhau, hoặc giả có cùng ngồi quanh bàn ăn thì chẳng ai mở miệng trò chuyện với ai, bởi lẽ họ
còn đang bận dán mắt vào màn ảnh truyền hình, hoặc đang mê mải với điện thoại thông minh, thế thì gia đình đó không còn đúng nghĩa là một gia đình nữa. Khi ngồi tại bàn ăn mà con cái cứ dán mắt vào máy tính hay điện thoại thông minh và không lắng nghe người khác, thì đó không phải là gia đình nữa, mà là một nhà hưu dưỡng”. (x.Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói về mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình quanh bàn ăn trong buổi tiếp kiến chung ngày 11.11.2015, tại quảng trường Thánh Phêrô).
Các bậc phụ huynh xin hãy nhớ, sức mạnh của sự hiệp nhất các thành viên và đồng hành với nhau trong đức tin làm thành mái ấm gia đình cao quý. Chính tình yêu từ mái ấm sẽ làm trổ sinh hoa trái cho đời sống gia đình. “Gia đình vẫn là cái nôi thông truyền đức tin cho con cái, là trường dạy giáo lý đầu tiên cho thế hệ trẻ, là nơi đào tạo những Kitô hữu vững mạnh trong đức tin và gương mẫu trong đời sống đạo đức”.Từ mái ấm gia đình, cha mẹ con cái siêng năng tham dự Thánh Lễ, chuyên chăm Kinh Hạt tại gia, biết dùng Lời Chúa làm ánh sáng soi đường chỉ lối, luôn sống hoà thuận yêu thương nhau.Theo gương Thánh Gia, mỗi gia đình hãy nỗ lực thực thi lời mời gọi của HĐGMVN : “Ngày nay, dù phải đối diện với nhiều lo toan trong cuộc sống, xin anh chị em cố gắng duy trì và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình Công Giáo”.
“Thư Mục vụ năm 2018 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam hướng về các đôi bạn trẻ. Giáo phận và các cộng đoàn giáo xứ hướng về các bạn với tâm tình trìu mến. Chúng tôi muốn được đồng hành với các bạn để chia sẻ với các bạn những vui mừng và hy vọng, những ưu tư và thao thức, những khó khăn và thử thách mà các bạn gặp phải trong đời sống hôn nhân gia đình…Với sự hiện diện đồng hành nâng đỡ của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse, các bạn hãy luôn vững tin, mạnh mẽ và can đảm dấn thân kiên trì kiến tạo gia đình trẻ của mình thành một ngôi nhà thờ phượng, một tổ ấm yêu thương và một cộng đoàn phục vụ cho sự sống của con người. Chỉ như thế, các bạn mới có thể làm bùng cháy lên ngọn lửa tình yêu lan tỏa đến mọi gia đình bên cạnh các bạn. Nguyện chúc các bạn, những gia đình trẻ, luôn thấm đậm Bình an, Tình yêu, Ơn sủng và Niềm vui của Thiên Chúa nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ Tà Pao” (Thư Định Hướng Mục Vụ Năm 2018, GP Phan Thiết”.
Gia đình là nơi thể hiện niềm vui tình yêu trong đời sống hằng ngày, từ đó sẽ là “vườn ươm” các nhân đức, là “nơi đào tạo” nhân bản và tâm linh cho con cái, để trở thành một Hội Thánh tại gia.
Lm Giuse Nguyễn Hữu An
