CN 8160: THĂM MỘ CỐ LM SLAVKO GRAVE VÀ MỘ CỐ LM KRIZAN GALIC (1)
Đàng sau nhà thờ St. James, gx Medjugorje thì có một nghĩa địa, các khánh hành hương luôn tới cầu nguyện với hai vị cố linh mục.
Cha Krizan bị ám sát tại Medjugorje vào ngày 30/10/1944. Tên thật của cha là: Nikola Galić.
Ngài có tên Dòng là LM Križan. Ngài được sinh ra vào ngày 30/11/1870 tại thị trấn Gorica, thuộc giáo xứ St. Stjepan Prvomučenika. Cha mẹ ngài là ông Mate và bà Jela r. Bušić.
Ngài được rửa tội vào ngày 1/12/1870 bởi tay cha Ilija Skoko. Ngài học xong cấp 1 ở thị trấn của ngài và tới học ở nhà Dòng Thánh Phanxico tại vùng Široki Brijeg.
Sau đó ngài vào nhà Dòng Phanxico. Ngài vào chủng viện tại vùng Široki Brijeg và Humac. Tại những nơi này, ngài học để tu. Ngài học triết tại vùng Humac. Ngài tiếp tục học tại Assisi, nước Ý. Ngài học thần học ở vùng Široki Brijeg. Ngài tuyên thệ với nhà Dòng năm 1893 vào tháng 9. Đến tháng 12 thì ngài được thụ phong linh mục.
Ngay sau khi được thụ phong linh mục, ngài đi phục vụ với tính cách là cha phó tại giáo xứ Veljake. Rồi ngài dành 28 năm để lo phần hồn cho đoàn chiên ở trong 14 giáo xứ của nước Herzegovina. Ngài ở trong tu viện Humac lâu nhất với tính cách là cha phó. Ngài cũng từng phục vụ là phó Bề Trên.
Quân đội người Đức tới chiếm tu viện ở Humac vào giữa tháng 11 năm 1943.
Rồi vì lo sợ quân Đồng Minh bỏ bom nên các bề trên ra lệnh cho tất cả các tu sĩ già nua và bịnh tật phải phân tán đi các giáo xứ ở chung quanh.
Lúc ấy cha Križan đi đến giáo xứ của gia đình cha là GX Gorica, rồi ngài đến GX Medjugorje. Ngài ở với cha chính xứ là cha Serafin Vištica. Tại đó, ngài gặp một biến cố đau thương mà chết tại đây.
Sau khi quân kháng chiến đến ngọn đồi Crnica mà nay gọi là đồi Podbrdo, nơi mà Đức Mẹ luôn hiện ra sau đó. Đồi này ở làng Medjugorje. Có một trung đoàn quân lính đóng quân tại đây vì sợ có kẻ thù đóng quân ở vùng Citluk. Cha chính xứ lúc đó là LM Serafin, cha làm việc với trung đoàn quân đội. Còn cha già Križan và các nữ tu thì vẫn ở lại làng Medjugorje.
Cha chính xứ có về thăm Medjugorje và vui mừng khi thấy mọi người còn sống tốt. Quân kháng chiến đối xử tốt với quý cha và dân chúng. Họ che dấu sự nguy hiểm của họ và họ giả vờ là quân giải phóng. Cha Serafin kể lại rằng:
"Một buổi chiều vào ngày 30/10/1944, cha Križan đến thăm các nữ tu và ăn tối cùng với họ. Sau buổi cơm tối thì cha đi về nhà của giáo xứ, nơi có nhà nguyện ở đó. Ở chung quanh nhà đó thì có nhiều lính gác. Lúc đó, cha Krizan vừa già, vừa bịnh nên cha không nghe được câu hỏi của họ:
"Ông là ai và ông đang đi đâu?"
Vì quân giải phóng nghi ngờ và lo sợ nên một người lính đã bắn vào chân của cha Križan. Rồi cha già bị họ kéo vào nhà xứ. Cha bị thương ở chân. Tên lính gác gọi ngài lại và hỏi cùng một câu hỏi. Khi không nghe cha trả lời thì hắn ném một trái bom vào nhà xứ qua một cánh cửa sổ. Bom này đã giết hại cha Križan.
Thế là một vị linh mục hiền lành, đơn sơ đã chết thảm sau một cuộc đời hăng say phục vụ vì tình yêu dành cho dân Chúa. Sau cái chết thảm của cha Krizan, tên tuổi của lính giải phóng bị xuống dốc. Họ xin lỗi vì đã giết hại cha Križan.
Nhưng chỉ trong vòng hai tháng sau, những bọn sát nhân này lộ bản mặt thật của chúng. Chúng đã giết rất nhiều tu sĩ và linh mục ở vùng Široki Brijeg, Mostar, Mostarski Graz và nhiều nơi khác nữa.
Vì chính quyền địa phương trốn đi hết nên bọn quân được mệnh danh là quân giải phóng đã chôn cất cha già Krizan một cách cẩu thả trong một nghĩa địa tên là Kovačica, ở đàng sau nhà thờ giáo xứ Medjugorje. Tuy nhiên vì họ làm việc này cách dối trá nên chỉ vài ngày sau thì xác chết của cha Krozan trồi lên khỏi mặt đất. Lúc ấy thì các giáo dân đã chôn cha Križan với đầy đủ nhân phẩm của ngài.
Vào thập niên 1960, người ta xây một ngôi mộ tốt để chôn xác cha Križan. Sau đó họ chôn thêm một số tu sĩ. Gần đây họ chôn thêm xác của cha Slavko Barbarić ở gần mộ của cha Krizan.
(Còn tiếp)
Kim Hà, 1/11/2025
