TU ĐỨC SỐNG ĐẠO
THÁNH TÔMA AQUINÔ, OP., TIẾN SĨ HỘI THÁNH
Hôm nay Giáo Hội cho chúng ta mừng lễ kính thánh Tôma Aquinô, một vị thánh có rất nhiều công đối với Giáo Hội. Giáo Hội phải biết ơn Ngài vì Ngài đã để lại một kho tàng vô cùng quí giá làm nền tảng cho việc đào sâu về giáo lý về đức tin cũng như hướng dẫn về đời sống tu đức.
Tôma sinh ra tại kinh thành Napôli năm 1225 trong một dinh thự thời danh Rocca Secca. Cha ngài là bá tước Landulf làm lãnh chúa đảo Aquinô. Mẹ Ngài là nữ bá tước Theodora của nhà Theate. Chính nhờ ảnh hưởng của gia đình mà Tôma đã hấp thụ được một nền đạo đức chắc chắn nhờ đó mà sau này Ngài đã dựng nên được một lâu đài tinh thần quí giá làm nền tảng cho đời sống trọn lành; một ý chí sắt đá giúp Ngài vững bước trên con đường theo ơn gọi làm môn đệ của Chúa và cuối cùng là một nền học vấn uyên thâm giúp Ngài giải đáp được các vấn nạn của thời đại theo ánh sáng Đức tin.
Hồi nhỏ, Tôma được cha mẹ gửi học ở tu viện Cassino của các cha dòng Bênêđictô. Nhưng 9 năm sau, vì một biến cố chính trị, tu viện bị giải tán, Tôma được gửi về gia đình và tiếp tục học đại học Naples. Nơi đây, Tôma có dịp tiếp xúc với các tu sĩ dòng Đa Minh và cậu bắt đầu say mê lý tưởng sống nghèo khó cũng như làm việc trí thức để truyền bá cho người khác những chân lý mà chính mình thụ đắc được nhờ suy niệm và cầu nguyện.
Năm 1244, Tôma đã có một quyết định như một bước ngoặt của cuộc đời khi Ngài xin khoác bộ áo trắng của dòng Đa Minh. Việc Ngài quyết định như thế đã gây một chấn động mạnh mẽ đối với gia đình, vì mẹ của Ngài từ lâu vẫn ấp ủ một ước vọng thầm kín muốn cho con mình trở thành một người quyền thế ở Cassino. Chính vì thế mà Bà đã quyết định bắt Tôma về giam trong nhà và dùng mọi mưu kế để dụ dỗ, thậm chí trong một cơn mù quáng, bà đã nhờ tới một người con gái trắc nết quyến rũ Tôma để bắt con mình trở về thế gian.
Thế nhưng tất cả đã thất bại trước sự chống trả quyết liệt của Tôma. Truyền thuyết kể lại trước sự cám dỗ đê hèn ấy, Tôma đã dùng một thanh củi đang cháy để đuổi người con gái phóng đãng mất nết đó ra khỏi phòng. Sau việc này, Chúa đã sai thiên thần xuống thắt dây trinh khiết biểu hiện huy chương chiến thắng cho Tôma. Thế là Tôma được giải phóng. Ngài vui sướng trở về tu viện và sau đó, ngài được thụ huấn với thánh Albertô Cả, một học giả nổi danh thời ấy.
Năm 27 tuổi, ngài trở thành giảng sư đại học. Với một kiến thức uyên bác hiếm có, Ngài có thể hướng dẫn giới trí thức thời bấy giờ thoát khỏi những sai lầm tai hại do nền triết lý ngoại giáo Hy Lạp lúc đó chi phối. Ngài đã để lại cho hậu thế một công trình tuyệt tác là bộ “Tổng Luận Thần Học” nổi tiếng để làm nền tảng cho sự tra cứu học hỏi về hầu hết những vấn đề có liên hệ đến đức tin. Ngài thú nhận mình đã kín múc tất cả sự thông thái ấy nơi Chúa qua suy niệm và cầu nguyện.
Ngài qua đời năm 1274, khi tuổi đời còn trẻ: 49 tuổi.
Năm 1328, Đức Giáo Hoàng Gioan XXII tôn phong ngài lên bậc Hiển Thánh.
Năm 1567, Đức Piô V lại phong ngài làm Tiến Sĩ Hội Thánh với biệt hiệu “Tiến Sĩ Thiên Thần”.
