CÁCH GIỮ LÒNG KHIÊM NHƯỜNG
Tại nước Ba Tư xưa, có một người chăn chiên rất trung thành với quốc vương, nên được quốc vương nâng đỡ, cuối cùng làm đến tể tướng. Bạn hữu của người thấy thế sanh lòng đố kỵ, tìm cách lật đổ người. Họ cử đại bịểu ra mắt quốc vương, tâu:
- Tâu vua, vua đã làm một việc bất công khi thăng cấp cho một kẻ chăn chiên lên làm tể tướng. Người ấy chỉ là một nông phu hèn hạ, không có công trạng gì, nay làm tể tướng thì chức vị cao hơn chúng tôi, quyền thế cũng hơn chúng tôi. Vậy, xin vua vui lòng xét lại.
Quốc vương liền đáp:
- Đó là người hết sức trung trực, mười phần trẫm có thể tín nhiệm được cả mười. Song nếu chư khanh có thể tỏ ra bất cứ một sự lầm lỗi nào đáng kể của người, thì trẫm sẵn sàng nghe lời chư khanh mà xét lại. Vậy, chư khanh cử tự đo quan sát và báo cáo lại cho trẫm.
Sau một thời gian dò xét, họ khám phá ra rằng trong dinh tể tướng có một phòng riêng, thường thường đóng kín. Mỗi tuần lễ tể tướng vào đó một lần, ở trong ấy khá lâu, rồi lại đi ra và đóng cửa phòng lại. Họ cho rằng tể tướng đi vào trong đó để làm những việc không nên làm, hoặc cất giấu những gì lấy lạm của vua. Vì vậy, họ đem mọi sự trình cho vua rõ. Quốc vương nói:
- Vậy trẫm cho phép chư khanh đến gỡ cửa phòng ấy và lục soát cho kỹ, xem người đã vào đó để làm gì?
Vâng lệnh nhà vua, họ bèn đến dinh tể tưởng, gỡ cửa phòng đặc bịệt ấy ra và lục soát thật kỹ xem có sự bí mật gì trong đó. Nhưng họ thấy phòng ấy chỉ là một căn phòng trống, chẳng có gì khác, ngoài một đôi giày cũ và chiếc áo rách. Thấy thế, họ cho là kỳ quái, không hiểu sự thật là gì bèn đi thuật mọi sự cho vua nghe. Quốc vương liền triệu tể tướng đến hỏi tại sao lại để trong phòng riêng một đôi giày cũ và chiếc áo rách như vậy, và mỗi tuần lễ tể tướng vào đó một lần để làm gì. Tể tướng đáp:
- Tâu vua, đôi giày cũ và chiếc áo rách ấy, là giày và áo của tôi lúc còn chăn chiên. Tôi để những vật ấy trong phòng riêng, mỗi tuần vào đó nhìn lại một lần, để đừng quên rằng tôi vốn xuất thân từ chỗ hàn vi, không có tài đức gì đáng so sánh với địa vị cao trọng ngày nay cả. Tôi làm như thế là để giữ lòng khiêm ti trong mọi sự, hầu cố gắng cho được xứng đáng với sự tín nhiệm và ân huệ của nhà vua. (NS).
ST
