LỜI CHÚA: LƯƠNG THỰC HẰNG NGÀY
CHÚA NHẬT TUẦN VI THƯỜNG NIÊN
MỒNG HAI TẾT GIÁP THÌN : Kính nhớ Tổ Tiên và Ông Bà Cha Mẹ
SỐNG LỜI CHÚA
CÁC BÀI ĐỌC :
Ca nhập lễ : x. Cn 6,20.23abc
Con ơi giữ lấy lời cha,
chớ quên lời mẹ, nhớ mà ghi tâm.
Đèn soi trong chốn tối tăm,
ấy là chính những lời răn, lệnh truyền.
Nhớ cầu cho bậc tổ tiên,
khắc ghi công đức một niềm tri ân.
Bài đọc 1 : Hc 44,1.10-15
Chúng ta hãy ca tụng các bậc cha ông của chúng ta đã sống qua các thời đại.
Bài trích sách Huấn ca.
1Giờ đây, chúng ta hãy ca ngợi những vị danh nhân,
cũng là cha ông của chúng ta qua các thế hệ.
10Các ngài là những vị đạo hạnh,
công đức của các ngài không chìm vào quên lãng.
11Dòng dõi các ngài luôn được hưởng một gia tài quý báu
đó là lũ cháu đàn con.
12Dòng dõi các ngài giữ vững các điều giao ước ;
nhờ các ngài, con cháu cũng một mực trung thành.
13Dòng dõi các ngài sẽ muôn đời tồn tại,
vinh quang các ngài sẽ chẳng phai mờ.
14Các ngài được mồ yên mả đẹp
và danh thơm mãi lưu truyền hậu thế.
15Dân dân sẽ kể lại đức khôn ngoan của các ngài
và cộng đoàn vang tiếng ngợi khen.
Đáp ca : Tv 127,1-2.3.4-5a.5b-6 (Đ. c.1)
Đ. Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa,
ăn ở theo đường lối của Người.
1Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa,
ăn ở theo đường lối của Người.
2Công khó tay bạn làm, bạn được an hưởng,
bạn quả là lắm phúc nhiều may.
Đ. Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa,
ăn ở theo đường lối của Người.
3Hiền thê bạn trong cửa trong nhà
khác nào cây nho đầy hoa trái,
và bầy con tựa những cây ô-liu mơn mởn,
xúm xít tại bàn ăn.
Đ. Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa,
ăn ở theo đường lối của Người.
4Đó chính là phúc lộc
Chúa dành cho kẻ kính sợ Người.
5aXin Chúa từ Xi-on
xuống cho bạn muôn vàn ơn phúc.
Đ. Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa,
ăn ở theo đường lối của Người.
5bƯớc chi trong suốt cả cuộc đời
bạn được thấy Giê-ru-sa-lem phồn thịnh,
6được sống lâu bên đàn con cháu.
Nguyện chúc Ít-ra-en vui hưởng thái bình.
Đ. Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa,
ăn ở theo đường lối của Người.
Bài đọc 2 : Ep 6,1-4.18-23
Hãy tôn kính cha mẹ, để ngươi được hạnh phúc và hưởng thọ trên mặt đất này.
Bài trích thư của thánh Phao-lô tông đồ gửi tín hữu Ê-phê-xô.
1 Thưa anh em, kẻ làm con, hãy vâng lời cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. 2 Hãy tôn kính cha mẹ. Đó là điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa : 3 Để ngươi được hạnh phúc và hưởng thọ trên mặt đất này. 4 Những bậc làm cha mẹ, đừng làm cho con cái tức giận, nhưng hãy giáo dục chúng thay mặt Chúa bằng cách khuyên răn và sửa dạy.
18 Theo Thần Khí hướng dẫn, anh em hãy dùng mọi lời kinh và mọi tiếng van nài mà cầu nguyện luôn mãi. Để được như vậy, anh em hãy chuyên cần tỉnh thức và cầu xin cho toàn thể dân thánh. 19 Anh em cũng hãy cầu xin cho tôi nữa, để khi tôi mở miệng nói, thì Thiên Chúa ban lời cho tôi, hầu tôi mạnh dạn loan báo mầu nhiệm của Tin Mừng ; 20 tôi là sứ giả của Tin Mừng này cả khi tôi đang bị xiềng xích. Anh em hãy cầu xin cho tôi để khi rao giảng Tin Mừng tôi nói năng mạnh dạn, như bổn phận tôi phải nói.
21 Anh Ty-khi-cô, người anh em yêu quý của tôi và là người trung thành phục vụ Chúa, sẽ cho anh em mọi tin tức, để cả anh em nữa cũng biết tôi ra sao, và tôi đang làm gì. 22 Tôi phái anh đến với anh em vì mục đích ấy, để anh em được biết hiện tình của chúng tôi, và để anh khích lệ tâm hồn anh em.
23 Nguyện xin Thiên Chúa là Cha, và nguyện xin Chúa Giê-su Ki-tô ban cho anh em ơn bình an và lòng mến cùng với lòng tin.
Tung hô Tin Mừng : Tv 111,1-2
Ha-lê-lui-a. Ha-lê-lui-a.
Hạnh phúc thay, người kính sợ Chúa,
những ưa cùng thích mệnh lệnh Chúa truyền ban.
Trên mặt đất, con cháu của họ sẽ hùng cường,
dòng dõi kẻ ngay lành được Chúa thương giáng phúc. Ha-lê-lui-a.
Tin Mừng : Mt 15,1-6
Ngươi hãy thảo kính cha mẹ.
✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.
1 Khi ấy, có mấy người Pha-ri-sêu và mấy kinh sư từ Giê-ru-sa-lem đến gặp Đức Giê-su và nói rằng : 2 “Sao môn đệ ông vi phạm truyền thống của tiền nhân, không chịu rửa tay khi dùng bữa ?” 3 Người trả lời : “Còn các ông, tại sao các ông dựa vào truyền thống của các ông mà vi phạm điều răn của Thiên Chúa ? 4 Quả thế, Thiên Chúa dạy : Ngươi hãy thờ cha kính mẹ, và kẻ nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải bị xử tử. 5 Còn các ông, các ông lại bảo : ‘Ai nói với cha với mẹ rằng : những gì con có để giúp cha mẹ, đều là lễ phẩm dâng cho Chúa rồi, 6 thì người ấy không phải thờ cha kính mẹ nữa’. Như thế, các ông dựa vào truyền thống của các ông mà huỷ bỏ lời Thiên Chúa.”
Ca hiệp lễ
Chúa nói :
“Ai thi hành ý muốn của Thiên Chúa
người ấy là anh chị em tôi, là mẹ tôi.”
SUY NIỆM-THỜ CHA KÍNH MẸ
Trong bài Tin Mừng hôm nay, thánh Mátthêu thuật lại cho chúng ta một cuộc tranh luận giữa những người Pharisêu và kinh sư với Đức Giêsu. Những người Pharisêu và kinh sư quy kết các môn đệ của Đức Giêsu đã vi phạm truyền thống dân tộc vì đã không rửa tay trước khi dùng bữa. Nhân sự kiện ấy, Đức Giêsu đã nại đến lệnh truyền phải thờ cha kính mẹ trong Lề Luật như một luận cứ để cho thấy những diễn giải của những người Pharisêu và kinh sư về truyền thống là lệch lạc và không đúng với tinh thần đích thực của Lề Luật.
Trong cuộc sống dương thế của mình, trước khi bước vào đời sống thi hành sứ vụ công khai, Đức Giêsu cũng đã nêu gương thảo kính cha mẹ. Người đã chu toàn cách trọn hảo bổn phận làm con Đức Maria và thánh Giuse trong những sinh hoạt đời thường.
Bổn phận vâng lời và thảo hiếu với cha mẹ cũng là một nghĩa vụ thiêng liêng cao quý trong văn hoá Á Đông, là biểu hiện đạo hiếu của những người con trong gia đình Việt. Lễ hội Tết cổ truyền vào những dịp đầu năm mới là quãng thời gian thuận tiện và thích hợp để con cháu tỏ lòng biết ơn công lao sinh thành và dưỡng dục của ông bà, cha mẹ và những người cận thân.
Truyền thống thảo kính cha mẹ còn mang chiều kích thiêng liêng sâu xa hơn khi được đặt trong tương quan với Thiên Chúa. Cha mẹ trần thế là những người đại diện Thiên Chúa giáo dục và huấn luyện lương tâm con cái, nhất là huấn luyện lương tâm con cái trong truyền thống Kitô giáo. Bởi đó, chu toàn bổn phận thảo kính cha mẹ, tuân giữ những điều cha mẹ dạy dỗ, cách nào đó, cũng chính là đã tuân giữ Lề Luật Chúa.
(Chấm nối chấm – Học Viện Đaminh)
LỜI NGUYỆN TRONG NGÀY
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con luôn biết thảo kính và vâng lời cha mẹ. Amen.
TU ĐỨC SỐNG ĐẠO
Sứ điệp của ĐTC Phanxicô cho Ngày Thế giới Bệnh nhân lần thứ 32
Hôm 13/1, Vatican đã công bố Sứ điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô nhân Ngày Thế giới Bệnh nhân lần thứ 32, sẽ được cử hành vào Chúa Nhật ngày 11/2 tới đây. Trong Sứ điệp có tựa đề: “‘Con người ở một mình không tốt’. Chăm sóc người bệnh bằng cách quan tâm đến các tương quan”, Đức Thánh Cha đào sâu tầm quan trọng nền tảng và sức mạnh chữa lành của các tương quan với tha nhân và với Thiên Chúa; ngài kêu gọi một “giao ước trị liệu” giữa bệnh nhân và những người chăm sóc, các thành viên trong gia đình.
“Con người ở một mình thì không tốt” (St 2,18). Ngay từ đầu, Thiên Chúa, Đấng là tình yêu đã tạo dựng nên con người để hiệp thông, bằng cách ghi khắc trong hữu thể con người chiều kích của các tương quan. Vì thế, cuộc sống của chúng ta, được tạo thành theo hình ảnh Chúa Ba Ngôi, được mời gọi thể hiện trọn vẹn chính mình trong sự năng động của các tương quan, tình bạn và tình yêu thương lẫn nhau. Chúng ta được tạo ra để ở bên nhau chứ không phải đơn độc. Và chính vì dự án hiệp thông này đã được khắc sâu vào tâm hồn con người, nên kinh nghiệm bị bỏ rơi và cô đơn làm chúng ta sợ hãi, khiến chúng ta đau đớn và thậm chí là nó là điều vô nhân đạo. Điều này càng trở nên nghiêm trọng hơn trong những thời điểm mong manh, bất ổn và bất an, thường do sự khởi phát của một căn bệnh nghiêm trọng nào đó.
Chẳng hạn, tôi nghĩ đến những người chịu cô đơn khủng khiếp trong đại dịch Covid-19: những bệnh nhân không thể đón tiếp người đến thăm, cũng như các y tá, bác sĩ và nhân viên hỗ trợ, tất cả đều bị quá tải bởi công việc và bị tách biệt trong các khu cách ly. Và tất nhiên chúng ta không quên biết bao nhiêu người đã phải đối mặt với giờ chết một mình, được các nhân viên y tế hỗ trợ nhưng phải xa cách gia đình.
Đồng thời, tôi đau đớn chia sẻ tình trạng đau khổ và cô đơn của những người, vì chiến tranh và những hậu quả bi thảm của nó, không được hỗ trợ và không được giúp đỡ: chiến tranh là căn bệnh xã hội khủng khiếp nhất và những con người mong manh yếu đuối nhất phải trả giá cao nhất.
Tuy nhiên, ngay cả ở những quốc gia được hưởng hòa bình và nguồn lực dồi dào hơn, tuổi già và bệnh tật thường trải qua trong cô đơn và đôi khi thậm chí bị bỏ rơi. Thực tế đáng buồn này trước hết là hậu quả của nền văn hóa chủ nghĩa cá nhân, vốn đề cao hiệu suất bằng mọi giá và nuôi dưỡng huyền thoại về tính hiệu quả, trở nên thờ ơ và thậm chí tàn nhẫn khi con người không còn đủ sức lực cần thiết để theo kịp. Sau đó, nó trở thành một nền văn hóa vứt bỏ, trong đó “con người không còn được coi là giá trị hàng đầu cần được tôn trọng và bảo vệ, đặc biệt nếu họ nghèo hoặc khuyết tật, nếu ‘chưa hữu ích’ - như những đứa trẻ chưa được sinh ra -, hoặc ‘họ không còn hữu ích nữa’ - như người già” (Thông điệp Fratelli tutti, 18).
Thật không may, lối lý luận này cũng hướng dẫn một số lựa chọn chính trị, những lựa chọn không đặt phẩm giá con người và các nhu cầu của con người ở trung tâm, và không luôn ủng hộ các chiến lược và nguồn lực cần thiết để bảo đảm cho mọi người có quyền cơ bản về sức khỏe và quyền được chăm sóc. Đồng thời, việc bỏ rơi những người yếu đuối và sự cô đơn của họ cũng được khuếch đại bằng việc giảm thiểu sự chăm sóc sức khỏe thành các dịch vụ y tế đơn thuần, mà không được đi kèm một cách khôn ngoan bằng “giao ước trị liệu” giữa bác sĩ, bệnh nhân và thành viên gia đình.
Thật tốt cho chúng ta khi nghe lại lời Kinh Thánh đó: con người ở một mình thì không tốt! Thiên Chúa công bố điều đó ngay từ lúc bắt đầu công trình sáng tạo và do đó mặc khải cho chúng ta ý nghĩa sâu xa trong kế hoạch của Người dành cho nhân loại, nhưng đồng thời, vết thương chí mạng của tội lỗi, len lỏi vào bằng cách gây ra những nghi ngờ, rạn nứt, chia rẽ và do đó, gây ra sự cô lập. Nó ảnh hưởng đến con người trong mọi mối quan hệ của họ: với Thiên Chúa, với chính mình, với người khác, với thụ tạo. Sự cô lập này khiến chúng ta đánh mất đi ý nghĩa của cuộc sống của mình, lấy đi niềm vui của tình yêu và khiến chúng ta trải qua cảm giác cô đơn ngột ngạt trong tất cả những giai đoạn quan trọng của cuộc đời.
Anh chị em thân mến, việc chăm sóc đầu tiên chúng ta cần trong bất kỳ căn bệnh nào là sự gần gũi đầy cảm thương và dịu dàng. Vì lý do này, chăm sóc người bệnh trước hết có nghĩa là chăm sóc các mối quan hệ của họ, tất cả các mối quan hệ của họ: với Thiên Chúa, với người khác – gia đình, bạn bè, nhân viên y tế – với thụ tạo, với chính mình. Có thể không? Vâng, điều đó là có thể và tất cả chúng ta đều được kêu gọi dấn thân để biến điều này thành hiện thực. Chúng ta hãy nhìn vào tấm gương Người Samari nhân hậu (x. Lc 10,25-37), vào khả năng sống chậm lại và gần gũi với người khác, vào sự dịu dàng mà người Samari nhân hậu xoa dịu những vết thương của người anh em đau khổ của mình.
Chúng ta hãy nhớ chân lý trung tâm này của cuộc đời chúng ta: chúng ta đến thế gian vì có người đã chào đón chúng ta, chúng ta được tạo dựng cho tình yêu, chúng ta được mời gọi đến với sự hiệp thông và tình huynh đệ. Chiều kích này của cuộc đời chúng ta hỗ trợ chúng ta đặc biệt trong những lúc bệnh tật và mong manh yếu đuối, và đó là liệu pháp đầu tiên mà tất cả chúng ta phải cùng nhau áp dụng để chữa lành những căn bệnh của xã hội nơi chúng ta đang sống.
Đối với anh chị em, những người đang chịu bệnh tật, dù tạm thời hay mãn tính, tôi muốn nói: anh chị em đừng xấu hổ vì ước muốn cần sự gần gũi và dịu dàng của mình! Đừng che giấu điều đó và đừng bao giờ nghĩ rằng anh chị em là gánh nặng cho người khác. Tình trạng của người bệnh mời gọi mọi người chúng ta hãy chậm lại nhịp sống bận rộn và khám phá lại chính mình.
Trong thời đại thay đổi mà chúng ta đang sống này, các Kitô hữu chúng ta đặc biệt được mời gọi đón nhận cái nhìn đầy cảm thương của Chúa Giêsu, chúng ta hãy chăm sóc những người đau khổ và cô đơn, có lẽ bị gạt ra ngoài lề xã hội và bị bỏ rơi. Với tình yêu hỗ tương mà Chúa Kitô ban cho chúng ta trong cầu nguyện, đặc biệt là trong Thánh lễ, chúng ta hãy chữa lành những vết thương của sự cô đơn và cô lập. Và vì vậy chúng ta hợp tác để chống lại nền văn hóa chủ nghĩa cá nhân, thờ ơ, vứt bỏ và phát triển nền văn hóa dịu dàng và nhân ái.
Người bệnh, người dễ bị tổn thương, người nghèo là trung tâm của Giáo hội và cũng phải là trung tâm của sự quan tâm nhân bản và chăm sóc mục vụ của chúng ta. Chúng ta đừng quên điều này! Và chúng ta hãy phó thác chính mình cho Đức Maria Rất Thánh, Sức khỏe của Bệnh nhân, để Mẹ cầu bầu cho chúng ta và giúp chúng ta trở thành những nghệ nhân của sự gần gũi và các mối tương quan huynh đệ.
Roma, đền thờ Thánh Gioan Laterano, ngày 10 tháng 1 năm 2024
PHANXICÔ-Vatican News
