Ngày 10 tháng 2, Thánh Cô-lát-ti-ca, trinh nữ, Lễ nhớ bắt buộc
Thánh nữ là em của thánh Biển-đức, nhà lập luật cho các đan sĩ Tây phương. Thánh nữ chào đời ở Nuốc-xi-a, I-ta-li-a, quãng năm 480. Thánh nữ sống đời thánh hiến ở chân núi Cát-xi-nô, nơi thánh Biển-đức đã lập ra một đan viện nổi tiếng. Thánh nữ qua đời không bao lâu trước anh người (+ năm 547). Chính vì thế, các nữ đan sĩ Biển-đức tôn kính thánh nữ Cô-lát-ti-ca như người mẹ tinh thần của mình.
Thánh thi Phụng Vụ Giờ Kinh Sáng ngày 10-2
Tay trinh nữ cầm đèn sáng chói,
Nàng bước vào tiệc cưới thiên thu,
Chính là hôn lễ Đức Vua,
Nước Trời hoan hỷ tung hô chúc mừng.
Nàng dự yến trong cung danh dự,
Sánh duyên cùng Thiên Tử quang vinh,
Chữ trinh xe kết chữ tình,
Nết na đức hạnh công trình bao năm.
Xin chỉ dạy cách ăn thói ở,
Lấy hồng ân che chở phù trì,
Mưu thù cho dẫu tinh vi,
Quyết tâm chống lại, gian nguy chẳng sờn.
Xin Đức Mẹ làgương trinh thục
Hằng cầu thay nguyện giúp chúng nhân,
Ơn thiêng Thánh Tử tuôn tràn,
Tha hương lãnh nhận muôn vàn đỡ nâng.
Lời vinh tụng, quỳ dâng lên Chúa
Đã ban cho trinh nữ thành công,
Triều thần thiên quốc một lòng,
Nghìn thu ca ngợi hát mừng Thánh Danh.
Người yêu mến hơn thì mạnh thế hơn
Phụng Vụ Giờ Kinh Sách ngày 10/2 - Bài đọc 2
Trích sách Đối thoại của thánh Ghê-gô-ri-ô Cả, giáo hoàng.
Cô-lát-ti-ca là em ruột của thánh Biển-đức ; bà đã sống tận hiến cho Chúa toàn năng từ thời thơ ấu. Bà quen đến thăm anh, mỗi năm một lần. Người của Thiên Chúa đi xuống gặp em ở bên ngoài cổng cách một quãng không xa trong phần đất thuộc đan viện.
Một ngày kia, theo thông lệ, bà đến và người anh khả kính cùng với các môn đệ đi xuống gặp bà. Cả ngày họ cùng nhau ca tụng Thiên Chúa và nói chuyện đạo đức. Khi màn đêm buông xuống, họ dùng bữa với nhau.
Đang lúc còn mải mê nói chuyện đạo đức mà trời mỗi lúc một khuya, thì nữ đan sĩ xin với anh rằng : “Em xin anh đừng bỏ em đêm nay ; chúng ta hãy trao đổi với nhau cho đến sáng về những niềm vui của đời sống trên trời.” Người anh trả lời : “Em ơi, em nói gì vậy ? Anh đâu có thể ở lại ngoài tu phòng.”
Nghe anh từ chối, nữ đan sĩ đặt hai bàn tay lên bàn, các ngón đan vào nhau, rồi gục đầu xuống trên hai tay cầu xin Chúa toàn năng. Khi bà ngẩng đầu lên thì sấm chớp ầm ầm nổi dậy và một cơn mưa như trút nước đổ xuống, khiến cả cha Biển-đức khả kính lẫn các anh em tháp tùng người không sao nhấc chân ra khỏi ngưỡng cửa nơi họ đang đứng.
Bấy giờ người của Thiên Chúa buồn bã bắt đầu than trách rằng : “Em ơi, xin Thiên Chúa toàn năng tha thứ cho em, em đã làm gì vậy ?” Bà trả lời : “Này, em đã xin anh mà anh không chịu nghe, thì em đã xin Thiên Chúa của em và Người đã nghe. Bây giờ nếu anh đi được thì cứ đi, cứ để em lại đây mà về đan viện.”
Như thế là người đã không tự ý ở lại, nhưng bị cầm chân tại chỗ ngoài ý muốn, và cả hai thức suốt đêm, tha hồ trao đổi với nhau những chuyện về đời sống thiêng liêng.
Nếu thánh nữ mạnh thế hơn ông anh, thì đó không phải là chuyện lạ, vì như lời thánh Gio-an đã nói : Thiên Chúa là Tình Yêu. Bà mạnh thế hơn vì yêu mến nhiều hơn, thì đó quả là điều chí lý.
Ba ngày sau, khi người của Thiên Chúa đang ở trong tu phòng, ngước mắt lên thì thấy linh hồn em gái mình lìa khỏi xác vào thiên cung dưới hình chim bồ câu. Vui mừng vì em được vinh quang như thế, người hát thánh vịnh thánh ca tạ ơn Thiên Chúa toàn năng, rồi sai anh em đưa xác bà về đan viện đặt trong ngôi mộ người đã chuẩn bị cho chính mình.
Thế là nấm mồ cũng không thể ngăn cách được thân xác của những người vẫn một lòng một ý với nhau trong Thiên Chúa.
Xướng đáp Tv 132 (133),
X. Khi bà đan sĩ nài van Thiên Chúa đừng để cho anh bà lìa xa bà, thì
Đ. Vì lòng yêu mến của bà, Chúa ban cho bà hơn cả điều bà đã mong ước.
X Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay, anh em được sống vui vầy bên nhau !
Đ Vì lòng yêu mến của bà, Chúa ban cho bà hơn cả điều bà đã mong ước.
Lời cầu Phụng Vụ Giờ Kinh Sáng ngày 10-2
Đức Ki-tô là phần thưởng các trinh nữ. Nào ta hoan hỷ chúc tụng Người :
Chúa là hạnh phúc các trinh nữ, xin nhậm lời chúng con.
Lạy Chúa Ki-tô là Đấng các thánh trinh nữ luôn hết tình yêu mến, - xin đừng để chúng con phải xa lìa tình yêu Chúa bao giờ.
Chúa là hạnh phúc các trinh nữ, xin nhậm lời chúng con.
Chúa đã đặt Đức Ma-ri-a làm Nữ Vương các thánh trinh nữ, - vì lời Đức Mẹ chuyển cầu, xin thanh tẩy lòng trí chúng con.
Chúa là hạnh phúc các trinh nữ, xin nhậm lời chúng con.
Các thánh trinh nữ đã trọn tình vẹn nghĩa với Chúa và hết lòng phục vụ Nước Trời, - vì lời các ngài nguyện giúp cầu thay, xin cho chúng con sống giữa cuộc đời chóng qua này mà vẫn giữ được lòng siêu thoát.
Chúa là hạnh phúc các trinh nữ, xin nhậm lời chúng con.
Các trinh nữ khôn ngoan những kiên tâm chờ đợi Chúa, - xin cho chúng con cũng tỉnh thức đợi chờ với tất cả niềm hy vọng thiết tha.
Chúa là hạnh phúc các trinh nữ, xin nhậm lời chúng con.
Lời nguyện
Lạy Chúa, hôm nay chúng con mừng kính thánh nữ Cô-lát-ti-ca, xin cho chúng con theo gương người để lại là hết lòng mến yêu phụng thờ Chúa và cảm nghiệm tình thương Chúa ngọt ngào. Chúng con cầu xin
(Phụng Vụ Giờ Kinh trên đây theo Nhóm phiên dịch các giờ kinh phụng vụ)
Thánh Scholastica và Thánh Bênêđictô (Anh em sinh đôi)
Đọc sách Khởi Nguyên trong bộ Thánh Kinh Cựu Ước, ít ra người ta thấy hai trường hợp anh em sinh đôi được diễn tả thật rõ ràng: Ngay từ thai nhi, hai anh em đã "lục ục" tranh giành với nhau.
Trường hợp hai đứa con sinh đôi của bà Thamar: cậu anh vừa đưa tay ra ngoài và được bà đỡ cột sợi chỉ điều vào tay để đánh dấu đứa nào ra trước, liền bị thằng em " sinh sự" giằng co trong dạ mẹ; cậu anh đành phải rút tay vào, "đi chỗ khác chơi" có trật tự, "nhường lối" cho em ra ngắm ánh mặt trời trước! Tình cảnh đó có lẽ không khỏi gây đau lòng cho bà Thamar. Thật là " gươm con" thâu "lòng mẹ"!
Trường hợp Esau và Giacóp mới "lủng củng" hơn nữa! Hai anh em thường xuyên "chí chóe" với nhau trong bụng mẹ, đến nỗi mặc dầu hiếm con, bà Rêbecca cũng phải than rên đau khổ và xin Đấng Gia-vê can thiệp! Tới khi Esau vừa lọt lòng mẹ thì bị cậu em Giacóp nắm chặt gót chân. Cũng may mà Esau đã được nhìn ánh mặt trời trước! Nhưng chưa hết, về sau, Esau phải bán quyền trưởng nam cho Giacóp chỉ vì một bát cháo đậu; rồi bị Giacóp cướp mất chúc lành của cha. Sự kiện đã khiến Esau nổi cơn lôi đình, quyết tìm dịp giết em. Trong khi đó, Giacóp phải cao bay xa chạy để trốn mặt anh. Trước tình cảnh đó, bà Rebecca phải đau lòng xiết bao! Hai anh em sinh đôi Esau-Giacóp đã trở nên " gươm hai lưỡi" đâm thâu lòng bà Rêbecca!
Thế nhưng, lịch sử cho thấy có những trường hợp trái ngược: Hai anh em thương nhau "ra rít" như bóng với hình, thậm chí còn có cùng một ý hướng, một mong ước, cùng dìu dắt nhau tiến tới trên đường thánh đức. Hai anh em thánh Beneđictô và Scholastica là một thí dụ điển hình.
Bênêđictô là anh, còn Scholastica là em gái. Hai anh em sinh đôi năm 480 trong một gia đình đạo hạnh và giầu sang tại thành Nursia, nước Ý. Ngay từ nhỏ cô cậu đã được hưởng một nền giáo dục đạo đời thật chu đáo. Tình huynh đệ giữa hai anh em ngày càng phát triển sâu xa. Họ thương nhau tha thiết, đồng thời biết thúc giục và giúp đỡ nhau tập tành các nhân đức Công Giáo. Tuổi hoa niên của Bênêđictô và Scholastica nơi gia đình trôi êm như một giấc mộng đẹp.
Về sau, Bênêđictô được gửi học tại Rôma. Trí thức cũng như nhân đức của chàng tiến không ngừng. Trong khi đó Scholastica nhan sắc và đức hạnh lưu lại gia đình, đành tạm rời xa anh một thời gian. Nàng chuyên chăm các việc trong nhà, thích thú cầu nguyện, và ưa đời trầm lặng, mặc dầu nàng sẵn có tâm hồn tươi vui và hoạt bát.
Danh tiếng nhân đức và nhan sắc của Scholastica được loan truyền mau lẹ tới các miền lân cận. Nhiều chàng công tử giầu sang đã ngấp nghé muốn hỏi nàng làm vợ. Nhưng Scholastica đã quyết dâng hiến đời mình cho Chúa. Trong khi đó, Bênêđictô chuyên chăm việc học tại Rôma. chàng nghe thấy tiếng Chúa âm thầm gọi chàng cách mầu nhiệm... Cuối cùng chàng đã đáp lại tiếng Ngài, bằng cách trốn vào hoang địa Subiacô cách Rôma khoảng 40 dặm để sống đời tịch liêu thân mật với Thiên Chúa.
Sau nhiều năm sống khổ hạnh nơi hang Subiacô, tiếng thơm nhân đức của Bênêđictô truyền tụng khắp nơi. Nhiều người tuốn đến xin làm môn đệ. Bênêđictô giảng dạy, làm phép lạ và lập nhiều tu viện. Tu viện chính được xây cất tại núi Cassinô, cách Rôma 80 dặm.
Trước tấm gương xa lìa vinh hoa phú quí để theo Chúa sống đời khổ hạnh của anh. Scholastica ước ao mãnh liệt được theo gương anh. Nàng phân chia của cải cho người nghèo, rồi cùng với một tớ nữ tiến về núi Cassinô để xin Bênêđictô hướng dẫn trên đường nhân đức. Bênêđictô rất hài lòng về dự tính của em, và xây cho nàng một tu phòng không xa tu viện Cassinô là bao, đồng thời tự tay soạn luật cho em.
Tiếng tăm nhân đức của Scholastica ngày càng lan rộng. Nhiều trinh nữ giã từ xa hoa trần thế, tụ họp quanh nàng để xin cùng chung lý tưởng hiến dâng cuộc đời phụng sự Chúa. Để dung nạp những tâm hồn thiện chí này, Bênêđictô đã khỡi công xây dựng một đan viện cho các chị dòng Biển Đức tương lai.
Scholastica đương nhiên được coi như vị sáng lập, và là nữ đan viện trưởng đầu tiên của chị em Biển Đức; trong khi Bênêđictô vị sáng lập và là tu viện trưởng đầu tiên của dòng anh em Biển Đức. Hai anh em sinh đôi đã có cùng một ước mơ, một chí hướng, và một lý tưởng phụng sự Chúa trong đời tu trì trầm lặng và khổ hạnh.
Thật vậy, Thánh Scholastica là em gái thánh Bênêđictô, tổ phụ của những người sống đời khổ tu bên Tây phương. Chúng ta biết được chút ít về đời sống của thánh nữ là do cuốn Dialogue, tập hai, của thánh Grêgôriô cả, cuốn sách ghi lại đời sống thánh Bênêđictô và các phép lạ của ngài. Như anh của ngài, thánh nữ Scholastica đã sinh ra tại quận Sabina miền Nursia.
Khi thánh Bênêđictô thiết lập tu viện tại Montê Cassinô, Scholastica cùng với các trinh nữ quây quần bên ngài đã đến ở bên núi, lập thành tu viện Palumbariola, ngài đặt mình dưới sự hướng dẫn của anh, vì ngài biết rằng: không có ai có thể hướng dẫn các linh hồn về trời cách chắc chắn hơn.
Nhưng ngài không hề làm rộn anh mình và chỉ gặp anh mỗi năm một lần vào trước mùa chay, trong một trang trại của tu viện ở miền núi. Một nguyện đường đã được dựng nên tại đây để ghi nhớ những giây phút khôn tả, mà thánh Bênêđictô thông cho em mình ánh sáng thần linh ngài thụ lãnh được và dạy dỗ em mình đường trọn lành của tu sĩ trong thống hối và yêu thương.
Kể từ đó, hai anh em mỗi năm chỉ gặp nhau có một lần tại căn nhà ngoài nội vi tu viện, trước sự chứng kiến của các thầy đồng hành với Bênêđictô. Thực ra, những lần gặp gỡ này là chỉ để đàm thoại về Chúa và những sự siêu nhiên.
Lần cuối cùng hai anh em được gặp nhau xẩy ra ba ngày trước khi Scholastica giã từ cõi thế. Hôm đó, sau khi đã đàm thoại lâu giờ... họ đã trải qua một ngày để khen ngợi Chúa và cầu xin hạnh phúc trên trời, bên ngoài khí trời tươi mát vì đã vào xuân, bầu trời trong sáng lạ thường, thánh Scholastica say sưa cảm nếm hương vị của câu chuyện đàm thoại trong khi màn đêm buông dần xuống... lúc đó thánh Scholastica nói với thánh Bênêđictô: - Anh ơi trời khuya rồi, làm sao anh về được. Thôi mình tiếp tục nói chuyện tới sáng về niềm vui cuộc sống trên trời đi.
Thánh Bênêdictô trả lời: - Em nói chi, anh không thể nhận lời em được. Anh không thể qua đêm ở ngoài nhà dòng được đâu. Tới đây chúng ta đã biết được câu chuyện kết thúc ra sao theo những gì được Thánh Giáo Hoàng Gêgôriô thuật lại trong cuốn Đối Thoại của ngài (mà chúng ta nghe hay đọc trên đây trong phần phụng vụ giờ kinh sách ngày 10/2 hôm nay)
Anh em giã biệt nhau được ba ngày thì Scholastica từ trần, hưởng thọ 60 tuổi. Lúc đó, đang cầu nguyện trong phòng, Bênêđictô trông thấy linh hồn em xinh đẹp như chim bồ câu nhẹ nhàng bay về thiên quốc. Sau khi dâng lời ca tụng Chúa, Bênêđictô liền sai các thầy rước xác Scholastica về tu viện Cassinô và táng trong chính ngôi mộ Bênêđictô đã chuẩn bị cho mình.
Sau cái chết của em, Bênêđictô còn sống thêm 7 năm trong chay tịnh, hy sinh và hãm mình... Sáu ngày trước khi chết, Ngài ra lệnh mở sẵn cửa mồ. Ngày cuối đời, sau khi lãnh nhận Mình Máu Thánh Chúa như của ăn đàng, Bênêđictô được các thầy giúp đứng dậy, Ngài giơ cao đôi tay lên trời cầu nguyện. Và trong tư thế đó, Ngài thở hơi cuối cùng. Ngày hôm ấy hai tu sĩ Biển Đức, Một ở cùng tu viện với ngài, một đang ở xa, được thị kiến cùng một điềm lạ như nhau: họ trông thấy một đường sáng thật huy hoàng trải dài từ tu viện lên bầu trời về phía đông. Bên cạnh con đường sáng đó có một người dáng vẻ đạo mạo, y phục lộng lẫy. Người này hỏi hai thầy rằng họ đang chiêm ngắm con đường của ai đó. Sau khi họ thú thật không biết, người lạ trả lời: - Đó là con đường mà Bênêđictô, bạn yêu quí của Chúa, đã lên trời.
Bênêđictô qua đời năm 547, hưởng thọ 67 tuổi.
Hai đứa con sinh đôi của bà Thamar đã khởi sự tranh giành nhau từ trong lòng mẹ. Hai anh em sinh đôi Esau và Giacóp không những " chí chóe" với nhau trong bụng mẹ, lại còn "kèn cựa" hiềm thù nhau nhiều năm trời! Nhưng trái lại, hai anh em sinh đôi Bênêđictô và Scholastica thương nhau từ tuổi ấu thơ, cùng dìu nhau về thiên quốc. Chẳng những mang cùng một tâm tư, thân xác họ còn được chôn trong cùng một tấm mồ. Tình huynh đệ thắm thiết từ khi lọt lòng mẹ, trải qua suốt cuộc sống, kéo dài tới lúc chết, và còn tồn tại mãi mãi trên trời.
Hiện tại di hài của thánh nữ Scholastica và thánh Bênêđictô được yên nghỉ dưới bàn thờ trong tu viện ở Mont-Cassin. Từ cuối thế kỷ thứ VIII, lịch Phụng Vụ của Mont-Cassin định ngày kỷ niệm Scholastica vào ngày 10 tháng 02. Việc tôn kính thánh nữ được lan rộng, nhất là trong các Đan viện từ thế kỷ thứ IX.
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh tổng hợp
