CN 4530: TRỞ VỀ CHỐN XƯA
Trong những năm ở Trung Học, tôi có một nhóm bạn thân gồm 6 người. Chúng tôi ở gần nhà của nhau và gần chợ An Cựu, Huế. Chúng tôi luôn học bài và làm bài chung với nhau, cùng đi chơi và ăn uống với nhau. Mỗi lần đi học là 6 cái xe đạp chạy hàng ngang với nhau. Các bạn tôi đều có nhà riêng nhưng chỉ có một mình tôi thì ở nhà thuê. Tuy thế họ vẫn đến chơi với tôi và thương yêu em gái út của tôi như ruột thịt.
Nhà của bạn Gái Chị có dàn mướp, dàn hoa Thiên Lý và cái vườn rộng rãi ở vùng Vạn Vạn, phía bên kia sông An Cựu. Ngày nghỉ chúng tôi thường đến nhà của bạn ấy để học bài hay vui chơi với nhau. Khi học hè, chúng tôi cũng được anh Bửu Phi nhận làm thầy dạy kèm môn toán và hoá học. Nhà anh Phi ở sát nhà của Gái Chị nên rất tiện lợi.
Nhà của Mỹ và Thanh Tịnh ở sát gần nhà nhau và cũng gần nhà Gái Chị. Nếu tôi ghé thăm một bạn thì có thể gặp luôn cả ba bạn. Khi có bài toán nào khó, tôi thường đến nhà của Mỹ vì anh của Mỹ rất giỏi toán nên anh sẵn sàng giúp chúng tôi.
Về sau này tôi gặp lại Thanh Tịnh tại California. Bạn tôi tuy thành công trong xã hội nhưng bạn ấy sống rất lặng lẽ và khép kín nên ít liên lạc với bạn bè. Còn Mỹ, Mỹ Dung và Gái Chị thì còn ở VN. Tô Đào thì ở ngoại ô của vùng Riverside, California.
Nhà của Mỹ Dung thì ở vùng Phát Lát, gần chợ An Cựu và ở phía bên này của sông An Cựu. Nhà rất rộng mát, yên tĩnh và ít người. Ba mạ của Mỹ Dung rất quý bạn bè của con nên chúng tôi tha hồ đến chơi và ăn trái cây của vườn nhà Mỹ Dung. Rồi chúng tôi ra ngoài vườn cùng đong đưa võng buồn, ca hát, đùa giỡn và học bài cùng với nhau.
Đặc biệt là khi làm giỗ kỵ thì gia đình Mỹ Dung làm đến mấy chục dĩa nhỏ và bầy ra bàn trông rất đẹp mắt. Tuy vậy mình chỉ ăn vài miếng là hết một dĩa: Nào là thịt ba rọi luộc, thịt kho tầu có trứng, thịt ướp mắm ruốc và sả, mắm tôm chua, mắm cá cơm, mắm nêm, trái vả kho, tôm rang, cá thu chiên, cá nục kho, thịt gà luộc, thịt gà kho gừng, canh mít nấu với cá trầu, các dĩa rau sắt nhỏ và cả chục món khác. Tôi được ăn kỵ của nhà Mỹ Dung vài lần.
Còn nhà của Tô Đào ở trên quốc lộ 1 và cũng gần chợ. Gia đình của Tô Đào có một tiệm bán thuốc lá Cẩm Lệ rất đông khách ở ngay chợ An Cựu. Vào năm 1967 thì gia đình Tô Đào xây thêm một căn nhà ở đàng sau căn nhà mặt tiền. Ba mạ Đào tốn hơn 500 lượng vàng mới xây xong căn nhà ấy. Vừa xây nhà xong thì vào đúng dịp Tết Mậu Thân, ngôi nhà của gia đình Tô Đào to lớn nhất và có lầu 3 tầng nên bị Việt Cộng tới chiếm lấy. Họ dùng súng bắn máy bay Mỹ từ căn nhà của gia đình Đào. Thế là máy bay Mỹ bỏ bom vào căn nhà ấy. Cuối cùng, căn nhà ấy chỉ còn lại là đống xà bần tan tành. Cha mẹ Đào đau đớn đến muốn điên lên được.
Trong biến cố Tết Mậu Thân, người dân Huế mất mát rất nhiều cả về nhân sự, tâm lý và tài sản. Có khoảng 6 ngàn người trí thức bị giết oan uổng, nhà cửa bị pháo kích làm hư hại nhiều. Cầu Tràng Tiền gẫy nhịp. Thành phố mang đầy mầu tang tóc. Một bạn học của chúng tôi là Hồ Như Nguyện bị chết vì nhà của bạn ấy ở gần ga xe lửa Huế bị trúng đạn pháo kích.
Bây giờ, qua hơn 50 năm dâu bể, tôi vẫn cứ trở về Huế nhưng cảnh vật thay đổi nhiều. Người xưa cũng không còn vì họ vào Saigon hay đi các tỉnh khác. Ngôi trường Đồng Khánh mầu hồng cũng đã đổi tên. Hàng cây cao trên con đường Lê Lợi vẫn xanh rì nhưng tuổi đời và tâm trạng của tôi thì thay đổi quá nhiều, có còn chăng chỉ là những kỷ niệm đẹp đẽ đong đầy trong ký ức.
"Về đây buồn trông cánh chim bay
Về đây buồn nghe gió heo may
Về đây đâu còn phút sum vầy
Đâu còn thắm niềm say
Lạnh lùng ngắm trời mây." (Châu Kỳ)
Tôi trở lại Huế vì kỷ niệm còn nhiều và Huế là nơi thân thương nhất trong cuộc đời tôi. Tôi muốn thật sự cầu nguyện cho Huế được luôn bình an và yên lành và vì tôi cũng muốn đi thăm Đức Mẹ ở La Vang.
Giờ đây ở Mỹ chỉ còn Tô Đào và tôi là còn có thể trò chuyện với nhau qua điện thoại. Đào và gia đình được Hội Thánh Tin Lành bảo lãnh khi đi diện HO sang Mỹ nên cả gia đình theo đạo Tin Lành. Chúng tôi luôn an ủi nhau và cầu nguyện cho nhau. Mong ngày sau vẫn còn có thể gặp lại nhau trên Thiên Đàng.
Kim Hà, 26/3/2021
